Verandermanagement

Onlangs had ik een netwerkbijeenkomst vanuit Arbo-VO. Dit keer hebben wij het gehad over veranderen onder leiding van Hanneke van Mierlo. We hebben een aantal modellen/theorieën besproken:
- veranderstijlen van Caluwe;
- model van Quinn;
- de 8 fasen van John P. Kotter.

M.b.t. het kleurendenken van de Caluwe zijn er twee vragenlijsten:
- een kleurenscan m.b.t. 'denken';
- een kleurentest m.b.t. 'doen'.

Tijdens de bijeenkomst hebben we de kleurenscan gedaan over 'denken'. Voor mijn opleiding Personeel & Arbeid (Hanzehogeschool Groningen) en tijdens een training op mijn werk heb ik deze scan ook gedaan. Opvallend was dat toen vooral de kleur blauw naar voren kwam.

Blauwdruk denken: "De productiestraat is veranderd conform de eisen"
"Bij blauwdrukdenken worden van tevoren het resultaat en de eisen aan dit resultaat vastgelegd, waarna de uitvoering plaatsvindt en indien nodig bijsturing om het resultaat daadwerkelijk te behalen." (Bron: Steven ten Have en Wouter ten Have (2004) "Het boek Verandering Over het doordacht werken aan de organisatie" Den Haag: Sdu Uitgevers)
Bij blauwdruk denken gaat het om het projectmatig en top down.

Wanneer ik terugkijk bij de start van mijn loopbaan zie ik dat ik inderdaad veel plannen maakte. Deze plannen moest ik vaak bijstellen, omdat het in de praktijk toch anders loopt. Ook ben ik iemand van de procedures en de regels, etc. Ik herkende me toen volledig in het blauwdruk denken. In de loop der jaren is dat toch gaan veranderen.

Nu ik de scan opnieuw heb ingevuld, komt er iets heel anders uit. Ik scoor nu hoog op vooral groen (9 punten) en verder op blauw (6 punten), rood (6 punten) en wit (6 punten). Op geel scoor slechts 1 punt.

Groendruk denken: "Veranderen is leren"
"Uitgangspunt is dat een verandering plaatsvindt als personen in een situatie geplaatst worden waarin ze kunnen leren en waarin het lerend vermogen vergroot wordt. Groei door leren en motivatie staat centraal. Groei vindt plaats in situaties waarin mensen bewust onbekwaam gemaakt worden, waardoor de motivatie ontstaat om nieuwe dingen te willen zien, leren en/of kunnen."
Centraal staat: motiveren om te leren.

Rooddruk denken: "De stimulansen voor talentontwikkeling zijn veranderd"
Verandering wordt bij rooddruk denken bewerkstelligd door het inzetten van HRM-instrumenten. De verandering is in dit geval gericht op 'zachte' aspecten van een organisatie als managementstijl en competenties. Hierbij is de mens het aangrijpingspunt voor de verandering, die plaats zal vinden bij een juiste prikkeling van mensen door geavanceerde inzet van HRM-middelen op het gebied van 'straffen' en 'belonen'."
Centraal staat: prikkelen, belonen en straffen.

Witdruk denken: "Alles is altijd in verandering"
"Witdruk denken kent geen aanpak om een verandering tot stand te brengen. Uitgangspunt hier is dat verandering vanzelf (en permanent) plaatsvinden en de nadruk ligt dan ook op het begeleiden van dit proces."
Centraal staat: goed waarnemen en blokkades weghalen.

Geeldruk denken: "De individuele belangen zijn veranderd in groepsbelang"
Bij deze benadering staan het samenbrengen van belangen en het vinden van de juiste wijze om binnen een speelveld van belangen complexe doelen te behalen, centraal."
Centraal staat: politieke arena.

Wanneer ik de resultaten van de test bekijk, herken ik mij daar zelf wel in en ik ben ik mij ook bewust van het feit dat ik anders ben gaan denken in de loop der jaren. Dat is leuk om te zien wat de praktijk met je doet. Ik heb geleerd in de praktijk dat het vooraf maken van goede plannen en doelstellingen niet altijd resulteren in succesvolle implementaties. Daar is natuurlijk veel meer voor nodig. Ik moet hier denken aan een recent praktijkvoorbeeld: Binnen onze organisatie zijn er ontwikkelingen op het gebied van elektronische leeromgevingen en communities. Dit wordt op dit moment ingericht. Na de inrichting komt er een cursus. Maar met die cursus ben je er natuurlijk nog niet. Na een cursus gaat iedereen weer terug naar zijn werkplek en gaat weer verder op de manier waarop zij zijn gewend. Alleen een cursus helpt niet om een verandering tot stand te kunnen brengen. Ik herken me dan nu ook meer in het groendruk denken in combinatie met blauwdruk denken (het plan en de doelen), het rooddruk denken (medewerkers prikkelen om een verandering tot stand te kunnen brengen) en natuurlijk het witdruk denken (wat gaat er goed en wat niet en hoe gaan we hier mee om).

Dit is erg leuk om te zien hoe je in de loop der jaren qua denkwijze verandert.

Masterclass Organisatie en Management

Afgelopen maandag is de opleiding weer van start gegaan. Ik volg op dit moment de masterclass Organisatie en Management met de focus op organisatie. Voor de bijeenkomsten lees ik het boek "Organization Theory Challenges and Perspectives" van John McAuley, Joanne Duberley en Phil Johnson. Ik moet zeggen tot nu toe vind ik de stof nogal 'taai'. De theorie wordt in het boek niet gestructureerd weergegeven en is in het Engels, waardoor je het niet zo doorleest. De bijeenkomsten worden gegeven door Luc Brouwer. Ik moet zeggen hij brengt de theorie wel tot leven.

De eerste bijeenkomst zijn we ingegaan op organisatietheorie. Gedurende de opleiding zullen we meerdere theorieën gaan behandelen, waaronder modernistische organisatietheorie, neomodernistische organisatietheorie, post modernistische organisatietheorie, reflectieve organisatietheorie en reflexive organisatietheorie.

Tijdens de eerste bijeenkomst hebben we o.a. twee zeer interessante begrippen behandeld:
- epistemologie: de studie van de criteria die wij opstellen en waarmee wij weten en beslissen wat wel of niet leidt tot een zekere uitspraak over de wereld of wat leidt tot ‘zekere’ kennis (wetenschapsleer) (how we know);
- ontologie: richt zich op de aard van fenomenen en het bestaan ervan (what we are trying to know).

Ik citeer uit het boek "Organization Theory Challenges and Perspectives" (blz. 63):
"The term epistemology is taken from philosophy, and it draws our attention to a key issue in all our lives - how do we know that what we are hearing, reading, saying or writing is true?" In het boek wordt een mooi voorbeeld genoemd over medische praktijken in Amerika en in China. In Amerika gaat het om objectief observeren, empirische data waarin je je bevindingen kunt terug vinden, wetenschappelijke onderzoeken en methoden, etc. Terwijl in China het gaat om het hele lichaam dat met elkaar in verbinding staat en het ene probleem wel heel ergens anders vandaan kan komen. Het gaat hier om een oorzaak doordat er in het menselijk systeem iets niet in balans is. Het gaat dus om een gehele behandeling om alles weer in balans te zien te krijgen.

Ik citeer uit het boek "Organization Theory Challenges and Perspectieves" (blz. 60):
"A definition of ontology is that it is 'the science or study of being' - the way different groups and societies understand the very nature of what it is to be a human being." Bestaat het wel of alleen in onze perceptie?


Als je nu naar onderstaand plaatje kijkt, wat zie je dan? Als je het eenmaal ziet, kun je het niet meer zonder zien.